Manifiesto

Hoxe tocaba, xa tocaba, que leva esto quince días parado, cousas de outras obrigas, facer algo de autocrítica, en palabras dun bo amigo. Debinlle retrucar que todo, todiño o blo é autocrítica, pero ben, os consellos positivos e benintencionados acéptoos sempre. Mais, vai ser que non, que hoxe -nantronte xa, que o maquinillo púxose parvo e non me deixou postealo aquil día- que teño algo de tempo son outros os temas que ocupan o centro do meu sentido particular, que é o meu sentido común propio.

É que ven de me mandar un outro amigo un correo no que se sinala a adhesión de Tele5 ó Manifiesto por la lengua común e convócase un apagón televisivo á dita cadea.

Non son moi dado a tirarme á piscina sen mirar se hai auga, así que craveille no google o de Manifiesto etcétera, pensando que o tal non podía ser tan terrible, por moito que o leven asinado unha boa meda de impresentables. Pero sí, amigos, entre outras cousas, o manifesto propugna que:

A lingua do imperio pequeno é a única que se lle supón, igual que os ovos na antiga mili, ós cidadáns españois. Polo tanto, como galego non me podo gabar precisamente de coñecer a lingua de Jorge Manrique, que o parece pero non é un cantante de boleros, porque se a descoñecese por completo, iste panfleto deixaríame fóra da categoría de español.

A educación ten que ser en castelán, e se queres dar galego, pois dalo coma lingua estranxeira, e xa vas polas viñas.

Que se queres ser atendido en galego nun organismo público, vas máis ben dado. Igual ías consultarte de osos e pel ó SERGAS e o único que está dispoñible que fale galego é o otorrinolaringólogo, que para a cousa da fala xa vai ben.

Que se o teu enderezo é Rúa dos Biosbardos e só hai sitio para un letreiro, vas máis ben dado, porque como ten que ser en castelán, vives na Calle Yoguresceltasdedanone.

Que nos vaiamos acostumando a ESCUCHAR ós nosos políticos no Parlamento galego, porque co urbanitas que se están volvendo, escoitar xa só escoitaremos a ises rojos folloneros do Bloque.

En fin, que declaro o boicot a Tele5 e a toda obra relacionada cos asinantes do Manifiesto por la lengua incorrupta de Franco, entre iles, por máis coñecidos, o excritor experuano Mario Vargas Llosa, o exactor excatalán Albert Boadella, o quensabesefilósofo charramangueiro Fernando Savater e o recentemente adscrito Arturo Pérez-Reverte, que non ten moito cariño ós galegos dende que non conseguiu meterlle o que il quería á Anxela Rodicio, cando estaban os dous alá nos Balcáns. Basta ver como a trata o imbécil e escuro este no Territorio comanche. Pantasma. Ó Arturiño só lle gostamos os galegos cando nos cae unha desgracia das gordas, pero igual que lle caen ben os bangladesinos, de lonxe. E outra, que estou vingativo vindicativo total, falta que escriba a súa segunda novela, que lida unha, lidas todas.

E a vindeira semana, faremos autocrítica.

Festa do Xarrete e do Xarrote

Afortunadamente, a ameaza de chuvia, que sí se materializou en Feá, alá no alto de Macendo quedou en eso, en ameaza. Se a eso lle engadimos que o ar cortante impropio de mediados de agosto calmou ó pouco de sentar a xente, pódese dicir que os elementos (os atmosféricos) respectaron a festa.

Da comida, non podo queixarme, inda que o xarrete estivese un pouco doce de máis. Exceso de cebola? Pero cabe comentar que, a parte da lingua na que uns nos dirixiamos ós outros, podíase dubidar se estaba un nunha festa do interior de Galiza ou do interior de Murcia.

Para empezar, as sinais do aparcamento poñían 'aparcamiento', as camisetas da xente da comisión poñían 'Fiesta', un gardapanos da miña mesa tiña debuxada a bandeira de España. "Pintárono os nenos", díxome alguén. Nenos teledirixidos? Porque para rematar, cando estabamos cos entrantes, a orquestra OP (Orquesta Principal, pero como fai xogo con OT), ademais de levar xa un anaco fodendo a conversa cos seus tropecentos mil watios de son (que alí caían as follas das árbores a golpe de decibelio), foi e arrincouse co pasodoble El pueblo no se equivoca, do irmau de Manolo'cobar, no que, entre outras lindezas, arrota o que segue:

Si al grito de "viva España"
otro "viva" no responde,
si es hombre no es español,
y si es español no es hombre.

Literatura profunda e puro macho ibérico ceibo, como se pode comprobar. Case se me atraganta o rotí. En fin, aí queda un linkallo coa cantada polo Mnolo orixinal. Como se pode observar na gravación, que xa ten os seus anos, non só as mulleres levaban peiteados "Arriba España". Tamén os homes o facían. Algúns, e non miro moi lonxe, a pesar de que xa peitean canas, e poucas, seguen a esforzarse en manter aquil estilo. Eu non quero poñerme paranoico, pero a cancionciña pareceume moi sospeitosa, e tampouco me estrañaría que un deses nostálxicos fose quen de pedirlla expresamente ós orquestreiros.

Xa non puiden aturar máis, e marchei cando empezaba a segunda quenda das orquestras, porque á outra ocorreuselle rematar cun Xuntos de Juan Gatopardo, que xa saben usías de qué organización foi sintonía. Agggggggh.

Esgarre

Estaba eu a pensar con qué tema encher hoxe unha liñas para non rachar coa media que leva o blo dende que volvín das vacacións, cando me atopei cunhas notas que tomara dunha nova, creo que da Voz, referente ós parasitos autorizados polo estado do benestar iles. Á SGAE xa a coñece todo o mundo e, quen máis quen menos, císcase no imposto revolucionario que nos mechan en cada adminículo ou consumible capaz de conter información. De momento, creo que non se taxa o papel, pero todo se andará.

Para acabala de rematar, refollando nos xornais dixitais, achei esta nova do Boletín Parroquial, que fala da absolución dun hostaleiro acusado PENALMENTE pola SGAE de amenizar os convites con música sen a súa autorización, previo pago.

Na nota teño estas outros tres sanguesugas que viven do que papaíño Estado lles permite limparnos: CEDRO (Centro Español de Derechos Reprográficos), que se leva unha cantidade por cada fotocopia que se fai, inda que sexa a do teu documento de identidade; EGEDA (Entidad de Gestión de Derechos de los Productores Audiovisuales), que autoriza, previo pago, a emisión das obras e gravacións audiovisuais; AISGE (Artistas Intérpretes Sociedad de Gestión), que cobran dereitos sobre actuacións; poñamos por caso que os teus nenos representan no colexio Cats, pois prepara a carteira para pagar os dereitos antes ou os dereitos e a multa despois.

Todas estas entidades son asociacións, sociedades ou fundacións PRIVADAS, que só deberan recadar os dereitos correspondentes ós seus asociados. No caso da SGAE, coa autorización dun Goberno supostamente progresista, lévase tamén o seu anaco en obras e autores alleos – cobrando, por exemplo dereitos ós concellos pola representación de obras orixinais dos propios actores que as representan encadradas dentro dos circuítos culturais organizados pola Consellería de Cultura -, ademais de conculcar un dos principios vertebradores da democracia, tal é o da presunción de inocencia, ó cobrar canon sobre soportes – cds, dvds, discos duros, gravadoras,... – nos que, pola súa regra de tres, presúmese delicto. Compensanción equitativa por copia privada, chámanlle os moi ladinos. Así, eu que teño a manía de mercar música e filmes orixinais, estou pagando esa preciosa compensación equitativa porque lle sae dos perendengues, por gardar as miñas fotos da miña recente viaxe a Portugal.

CEDRO, como xa adiantei, cobra unha porcentaxe sobre cada fotocopia que se realiza, independentemente de que o obxecto fotocopiado sexa ou non de autoría suxeita a dereitos. E reparte o recadado SÓ entre os seus asociados. Esto si que ten delicto.

En fin. Iste espich non está suxeito a dereitos de autor, pero o ordenador no que o escribín, e probablemente iste no que o estás a ler xa pagou o canon. Así que, amiguiños, se presumen que todos somos piratas, parvo o último.

Pachi falou

Daquelas estaba de vacacións e son dos que tentan desconectar o máis posible, así que me perdín estas lindezas do noso ínclito conselleiro de 1/2 ambiente. Presentaba aquil día non sei cantos novos tractores-desbrozadora e os agudos dos reporteiros foron preguntarlle pola reducción do IBI ás centrais hidroeléctricas e o canon medioambiental.

Seica nin estamos tan fodidos, e ata imos ter que pagar a cama:

"As nosas contas non din que se perdan cartos no montante global. Os datos que me pasan é que haberá un pequeno incremento. En todo caso, non se poden perder capacidades económicas nin no IBI nin na Lei do Canon". Os datos que "manexamos din outra cousa. Pode ser verdade a nivel individual e mentira no seu conxunto. Pero a ver cómo se reparte o novo modelo. Nós sempre estaremos na defensa dos concellos que tiñan un IBI e que agora non se lles pode retirar".
"José Luis Baltar (...) estuvo calado toda a vida cando non lle daban un duro para os concellos. E o BNG, con esa política de que todo o de Madrid e malo".

En fin, Pachi, tí non fai falla que veñas de Madrid, que xa és malo de carallo por tí mesmo. O que non sei e cómo, se todo o que ven de Madrid é tan bó como tí afirmas, te entrampallache nas declaracións de tan mala maneira, mesturando ó Fidalgo –outra vaca no millo–, ó Baltar e eses malos malosos do BNG. E logo, non che dixo o Touri que había que ser amable cos compañeiros de pasto, señor conselleiro de 1/2 ambiente?

Festa da Anguía

Vai xa a décimocuarta edición da Festa da Anguía en Castrelo de Miño e, polo que parece, hai quen quere utilizar as presuntas eivas da mesma para torpedear ó goberno local. A teima de mesturar a política en tódolos eidos da vida non é nova, inda que é curioso que sempre proveña dos mesmos grupos de opinión. Desta vez, houbo quen quixo facer un paralelismo co feito de que os pementos da Festa do Pemento da Arnoia non son da Arnoia. Seica tamén é pecado que as anguías da Festa da Anguía non sexan de Castrelo de Miño, sendo que por banda nengunha se afirma que sexan locais. De feito, seica son francesas ou iso me dixeron, inda que cando me dirixín ás da miña ración en parlevú, non tiveron a educación de me respostar, polo que deducín que ou ben eran sordomudas ou outorgaban. Co cal, alá que me puxen a papar nelas, e ben boas que estaban.

Do que non se pode dicir o mesmo é do viño, cousa que é absolutamente indecente nunha comarca que produce tan afamados caldos. Será que a Comisión pensa que ó que vai o visitante é a embebedarse para esquecer que mañá ten que traballar. Que esa é outra, o segundo, e aí remata a conta, fallo da festa, polo demais fantástica, o feito de que teña que coincidir exactamente co día da celebración relixiosa. E tanto ten que, como sucedeu iste ano, teña que ser en luns, martes e mércores, días en que, como non esteas de vacacións, fastídiache un tanto trasnoitar. Está de noraboa o Goguelio, que non lle facemos a competencia, inda que, por variadas fontes entereime que seica iste ano a súa foi bastante triste.

En fin, que todo moi chachi, só que suxiro que corran a festa ó fin de semán máis perto e que, e isto non é negociable, poñan uns viños decentes. Que os cobren, pero que non fagan pasar vergonza ós castreláns e ribeiraos en xeral que leven invitados e, querendo honrar a festa, adquiran o viño alí en troca de o levar da casa.

Tamén estaría ben que para o ano lle mudasen a campaíña do inicio dos avisos por altofalante por outra menos ferroviaria. Que cada vez que soaba, encontrábame esperando escoitar: “Señores viajeros, el expreso procedente de Madrid con destino Vigo, estacionado en vía tres, andén primero, va a efectuar su salida”. E falando diso, que dean os avisos en galego, que para dous toristas da meseta que poidan vir á festa, non temos por qué baixar os pantalóns. E se non o entenden, con preguntar ó veciño solucionado, que coas mans e os fuciños engraxados, todos somos amigos.

Cando nos libraremos de Madrid?

Cando deixarán de nos fiscalizar? Cando deixarán de mangonearnos a carga impositiva das principais empresas galegas, limiarmente das eléctricas? Cando nos transferirán Tráfico e as demais competencias que fai tempo que se lles están pedindo, transferencias que están contempladas na propia Constitución? (A verdade e que eu tampouco cedería fácilmente un negociete tan chulo coma Tráfico, cunha recaudación de 175 millóns de euros e un gasto de 25. É sinxelo calcular o beneficio). Cando deixarán de vir botarnos en cara, todos cheos de razón, que falamos en estranxeiro, de paso que papan no marisco. Agora que, niste caso, os que acabamos rindo somos nós, porque os listos estes non saben distinguir unha nécora da ría de outra de viveiro francés, e acaban zampándose esta e pagando a primeira. De feito, nin saben distinguir unha centola dun boi, e senón aí está o anuncio de Fanta para demostralo.

Onte á mañá fun renovar o carné e, xa de paso, actualizalo coa regaleguización do nome e o apelido que veño de facer hai nada. Seica, din, co novo DNI electrónico, axilízanse as cousas, dancho no momento e non sei que máis privilexios. Madia leva, tamén cando un madeiro ou un picoleto cho colla terá acceso a toda a túa información, ata os números dos teus ligues.

Pois resulta que non. Como o meu era unha modificación, había que mandalo para identificación a Madrid. Vese que non se fían dos funcionarios de eiquí, que moitos diles falan estranxeiro na intimidade. E como o sistema é tan espelido, que volvera dentro de tres días. Como a culpa debe de ser miña, dixéronme na recepción que non quedaban citas para ise día, que as primeiras eran para o 20 de agosto. Pois moi ben. Despoixa virán dicir que se parte Ehpaña. Eu creo que se prescindísemos de Madrid, ó fin e ó cabo a única comunidade que realmente vive do conto, todos os pobos da península iamos entendernos moito mellor, inda que fose en estranxeiro.

O meu reino por un cabalo

Xa falei máis abaixo do que creo que son as prioridades do País en canto ó sistema ferroviario. Sei que non gosta moito a miña opinión no círculo en que me movo, porque arestora estamos na campaña do paxaro, e nada máis que do paxaro. Tamén sei que, individualmente, hai moita máis xente que pensa coma mín. O verdadeiro aproveitamento do carril de ferro na nosa Terra pasa pola construcción de dobre vía en tódolos traxectos e a revitalización de todos os apeadoiros. Na Galiza, dadas as nosas condicións xeográficas e de espallamento da poboación, o tren debera converterse nun metropolitano que cubrise todo o territorio. Nun momento de crise enerxética, no que se está pedindo ó público que se implique no aforro, non ten sentido que se sigan a desmantelar, por se non estaban abondo, os medios de transporte públicos.

RENFE di que ten na Galiza moitos traxectos que non son rentables. Mais pregúntome se non deixarán de ser rentables porque non cumpren uns horarios nos que á xente lle conveña desprazarse. Non semella moi lóxico que entre dúas cidades que deberan conformar un eixo poboacional e industrial, como son Ourense e Vigo, haxa só catro rutas diarias. Evidentemente, coas actuais infraestructuras que obrigan a buscar un apartadoiro abondo amplo para que se crucen dous trens que circulan en direccións opostas, non serían posibles moitas máis rutas. Compre, pois, facer inversións que melloren as vías existentes e constrúan novas vías paralelas. Debe ser un gasto astronómico, pero non máis que o do paxaro. Quizais a diferencia, nunha vida política que cada día se asemella máis á de fai un século, con relevos de poder entre dous partidos que na práctica xa parecen irmáns xemeos, estea en que a rendibilización electoral do paxaro é moito máis inmediata.

Ven a conto porque acabo de retornar dunha viaxe a Portugal e, onde antes podía mercar un billete para Porto no propio Ourense, agora teño que facelo no comboio portugués, no momento de cruzar a fronteira. Onde vai aquil tan sonado Eixo Atlántico? Marchou todo en paparotadas dos politicallos de turno? Probablemente.

David contra os Goliates

Foi fai agora corenta e tres anos que un pobo do noso Ourense ceibou o berro de Xa abonda!, por primeira vez na Galiza en máis dun cuarto de século de dictadura. Xentes que vivían do que o val máis fermoso do Pai Miño donaba xenerosamente a quen sabía traballalo. Tanta era a riqueza daquelas terras, que daban non só para vivir as familias que as traballaban, senón para pagar os alugueres ós señoritos que as posuían. Mais chegou o ‘progreso’, e un tal Barrié de la Maza viu a potencialidade en megavatios de aquel val asolagado.

Alá chegaba o ‘progreso’ ó Ribeiro, armado con enxeñeiros, expropiacións e toneladas de cemento. Alá marchaban máis de 200.000 copelos da mellor terra de cultivo da provincia, para que un señorito de Madrid enchera as faldriqueiras. E, polo mesmo camiño, termas, campos de festa, muíños, posturas da anguía e da lamprea, e, por fin, alá marchaba a xente, ó rumbo, polo mundo adiante na procura do pan que na súa terra lles negaban. E alá, tamén, veu a resposta dun pobo que, en palabras dun cronista do Conde de Monterrei, señor en tempos daquelas terras, era orgulloso coma poucos. En noites pechas ardían as casetas dos operarios e dos enxeñeiros, saboteábase o material e, ó son das badaladas das igrexas do concello, xurdía un río de xente, encabezado polas bravas mulleres, a manifestarse –ata a palabra estaba prohibida– contra a falcatruada.

A mobilización das veciñas e veciños de Castrelo de Miño marcou un fito no rexurdir da conciencia galega e democrática. No verán de 1965, no concello ribeirao estreouse na axitación social a recén creada Unión do Pobo Galego. No banquete de despedida a Celso Emilio Ferreiro, que emigraba ó País dos Ananos, no Hotel Roma de Ourense, había unha ampla representación de labregos de Castrelo. Despoixa virían as Encrobas e tantos outros froitos do xenio popular, porén as sementes naceran alí, naquil “val tan fermosiño”.

Ó cabo, por fin estabamos nunha dictadura, a presa construíuse e pechouse, madia leva. Unha producción anual de dez mil toneladas da mellor uva do Ribeiro quedou debaixo de moitos metros de auga e, por décadas, as esqueléticas ponlas dos amieiros afogados clamaron ó ceo a inxustiza.

Ó correr dos anos, o pobo foise adaptando á nova situación. O val transformárase no Parque Náutico da Galiza. A presa, con ser un mal, aportaba ós concellos locais unha parte considerable do seu presuposto, e o insulto doía menos. Pero chegou unha nova normativa, un agasallo dun Goberno supostamente socialista ós productores de enerxías ‘renovables’. E o concello de Castrelo de Miño atópase agora na tesitura de ver reducido o IBI que percibía polo encoro, de 240.000 euros a menos da cuarta parte: 59.000. A medida, que une a aldraxe ó insulto, supón a perda da quinta parte do orzamento anual do concello, condenándoo á mera supervivencia nun momento en que se dispuña a asumir o reto de rendibilizar todas as súas potencialidades.

Xa case non sorprende, mais non acaba un de acostumarse a que un partido que se di socialista lle faga a cama ás empresas eléctricas fronte ós intereses do pobo. Dende o Goberno de Madrid argalláronse as novas leis que as favorecían, e na FEGAMP non teñen azos para se enfrontar ó seu propio partido e defender ós concellos que din representar.

Por iso, porque é de xustiza, as veciñas e veciños de Castrelo de Miño iniciamos, no Día da Patria, unha mobilización en protesta pola nova falcatruada que o Goberno central, en favor unicamente do gran capital, emprende contra o pobo e o interese social.

Castrelo de Miño 1965-2008